صندوق های قرض الحسنه (اقتصاد)
دسته بندی | اقتصاد |
فرمت فایل | doc |
تعداد صفحات | 23 |
حجم فایل | 75 کیلو بایت |
پس از پرداخت، لینک دانلود فایل برای شما نشان داده می شود
پرداخت و دانلود
صندوق های قرض الحسنه
چکیده
یکی از ویژگی های آموزه های اقتصادی اسلام که خیلی هم ترغیب شده، اعطای قرض الحسنه است. تجربة عینی نیز نشان داده که نهاد قرض الحسنه در رفع مشکلات مردم بسیار مؤثر بوده است؛ بنابراین، بر تمام عناصر نظام اسلامی (دولت، مجلس، قوه قضائیه) لازم است در ساماندهی هرچه قوی تر، درست تر و کارآمدتر این نهاد مقدس اهتمام کنند.
صندوق ها و مؤسسه های قرض الحسنه در جایگاه واسطه های پولی از طریق افتتاح حساب پس انداز و در مواردی حساب حواله ای** وجوه مازاد مردم را جذب کرده؛ سپس از طریق وام قرض الحسنه در اختیار متقاضیان می گذارند؛ در نتیجه از طریق افزایش حجم پول یا شبه پول و از طریق افزایش سرعت گردش پول روی حجم نقدینگی جامعه و روی تقاضای کلّ و سطح عمومی قیمت ها تأثیر می گذارند؛ بنابراین، ضرورت دارد نوع و حجم فعالیت صندوق ها و مؤسسه های قرض الحسنه، پیوسته تحت نظارت بانک مرکزی باشد تا بانک مرکزی بتواند در سیاست های کلان پولی و اقتصادی، آن ها را در نظر گیرد.
سوءاستفاده مدیر یا هیأت مدیره برخی صندوق ها و مؤسسه ها یا سوءمدیریت آن ها به جهت ناآشنایی با مدیریت مالی یا اعمال سلیقه های شخصی، منابع سپرده گذارآن را به خطر
______________________________
* استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
** حساب حواله ای، شبیه حساب جاری بانک ها است؛ امّا قانون چک شامل آن نمی شود.
انداخته، حقوق آن ها و گیرندگان وام را تضییع می کند؛ بنابراین لازم است با تصویب قوانین لازم، نوع، شیوه، ابزار و حجم فعالیت صندوق ها و مؤسسه های قرض الحسنه، تعیین و مراجع صلاحیت دار برای اعطای مجوّز، نظارت، کنترل و ابطال مجوّز مشخص، و شیوه های حل اختلاف روشن شود. در این مقاله با تقسیم صندوق های قرض الحسنه به سه گروه صندوق های محلی، کوچک و بزرگ، طرحی برای ساماندهی آن ها ارائه شده است.
واژگان کلیدی: قرض، قرض الحسنه، صندوق قرض الحسنه، سپرده پس انداز، سپرده حواله ای، وام قرض الحسنه.
مقدمه
رسول خدا می فرماید:
هرکس به برادر مؤمنش قرض دهد، به ازای هر درهم آن، به وزن کوه های اُحد، رضْویا و طور سینا، حسنات در ترازوی اعمال وی نهاده می شود و اگر پس از فرا رسیدن مهلت با او مدارا کند، از پل صراط بدون رسیدگی به حساب، چون برق سریع و درخشنده می گذرد و هیچ عذابی نمی بیند و هر کس که برادر مسلمانش از او یاری طلبد، امّا قرض ندهد، هنگامی که پروردگار نیکآن را پاداش می دهد، بهشت را بر او حرام می سازد (عاملی، بی تا: ج13، ص88، ح55).
یکی از آموزه های اقتصادی اسلام که در جهت حمایت از نیازمندان و قشرهای آسیب دیدة جامعه است، ترغیب و تشویق مسلمانان به اعطای قرض الحسنه است. آیات و روایات فراوانی از مؤمنان می خواهند که بخشی از اموال خود را برای کمک به نیازمندان و رفع گرفتاری برادران ایمانی خود قرض الحسنه دهند. مطالعه تاریخ جوامع اسلامی نیز از آن حکایت دارد که بیشتر مسلمانان به این آموزه ها عمل کرده و با دادن قرض الحسنه مشکلات بسیاری از همنوعآن را مرتفع ساخته اند.
با پیشرفت زمان و گسترش جوامع، رفتار قرض الحسنه نیز توسعه کمی و کیفی یافت و به تدریج در کنار قرض های فردی، قرض الحسنة خانوادگی، صنفی و صندوق ها و مؤسسه های قرض الحسنه عمومی شکل گرفت که وجوه مازاد بر نیاز افراد خیّر را در اختیار نیازمندان قرار می دهند و به این وسیله، مشکلات فراوانی از طبقه پایین و متوسط جامعه حل می شود.
صندوق های قرض الحسنه که با هدف خیرخواهانه و با شیوه های کاملاً اسلامی فعالیت خود را آغاز کرده بودند، چندی است به علل گوناگونی که در مقاله به آن می پردازیم، از جهت اهداف و شیوه ها خدشه دار شده اند و برخی از آن ها از مسیر اولیه منحرف شده و نگرانی های جدی
را پدید آورده اند و این وضعیت، موضعگیری های متفاوتی را در پی داشته است. برخی با بهانه کردن این انحراف ها و سرپیچی ها، با اصل قرض الحسنه و صندوق ها مخالفت می کنند و برخی با سیاسی نشان دادن برخوردها و کم اهمیت و موردی شمردن تخلفات درصدد دفاع غیرمنطقی از همه صندوق ها هستند. در این مقاله کوشیده شده است به دور از افراط و تفریط و با کارشناسی دقیق ابعاد گوناگون مسأله، وضعیت فعلی صندوق های قرض الحسنه بررسی، سپس ساختار منطقی برای ساماندهی آن ها ارائه شود.
سیر تکاملی صندوق های قرض الحسنه در ایران
پس از پرداخت، لینک دانلود فایل برای شما نشان داده می شود
پرداخت و دانلود
[ بازدید : 96 ] [ امتیاز : 0 ] [ نظر شما : ]